Heilagur Pétur Damian (1007–1072) var einn áhrifamesti guðfræðingur og umbótamaður miðalda. Hann var biskup í Ostia, kardínáli og síðar útnefndur kirkjufræðari (Doctor of the Church). Hann var einnig meðlimur í Kamaldúlareglunni, sem sameinaði einsetulíf og klausturlíf í anda heilags Benedikts.
Heilagur Pétur Damian fæddist í Ravenna á Ítalíu og ólst upp við mikla fátækt. Eftir að hafa misst foreldra sína var hann alinn upp af eldri bróður sínum, en átti erfiða æsku. Annar bróðir hans, sem var prestur, veitti honum betri menntun, sem gerði honum kleift að verða einn lærðasti maður síns tíma. Hann valdi að ganga í klaustur og gerðist munkur í klaustri Kamaldúlareglunnar í Fonte Avellana.
Hann varð fljótt þekktur fyrir strangt meinlætalíf og djúpa guðfræði. Hann skrifaði fjölda rita um siðferðisleg málefni, kirkjulegt líf og umbætur innan kirkjunnar. Hann var ötull talsmaður gegn spillingu innan klerkastéttarinnar og barðist gegn símóníu (sölu kirkjulegra embætta) og ósiðlegu líferni presta, þar á meðal frilluhaldi, óhófi og öðrum siðferðisbrotum sem skertu trúverðugleika kirkjunnar. Eitt þekktasta rit hans er "Liber Gomorrhianus," þar sem hann gagnrýnir siðspillingu í kirkjunni.
Ein fræg saga af Pétri Damian segir frá því þegar hann var sendur af Nikulási II páfa til Þýskalands árið 1059 til að miðla málum milli páfavaldsins og Hinriks keisara IV. Keisarinn var enn barn að aldri, en móðir hans, Agnes af Poitou, stjórnaði fyrir hans hönd. Átökin snerust um rétt kirkjunnar til að skipa biskupa án afskipta keisarans, en þetta var hluti af stærri deilu um vígsluréttinn (investiture) sem leiddi síðar til Vígsluréttardeilunnar. Með visku sinni og staðfestu tókst Pétri Damian að koma á friði og stuðla að umbótum sem styrktu sjálfstæði kirkjunnar frá veraldlegu valdi.
Hann var einnig þekktur fyrir sína miklu auðmýkt og sjálfsafneitun; sagt er að hann hafi oft sofið á jörðinni og lifað á lágmarksfæði til að aga líkama sinn og styrkja andann.
Páfinn stefndi honum til Rómar og gerði hann að kardínála og biskupi í Ostia. Þar tók hann virkan þátt í Gregoríönsku umbótunum, sem höfðu það að markmiði að hreinsa kirkjuna af spillingu og styrkja aga hennar. Þessar umbætur, sem hófust undir stjórn Leós páfa IX og náðu hápunkti undir Gregoríusi páfa VII, beindust að því að útrýma simóníu, koma á strangari reglufestu meðal klerka og tryggja sjálfstæði kirkjunnar frá veraldlegum stjórnvöldum.
Þrátt fyrir háa stöðu í kirkjunni reyndi Pétur Damian oft að draga sig í hlé og snúa aftur í einangrun klaustursins. Hann var þó oft kallaður aftur til að þjóna kirkjunni í ýmsum mikilvægum verkefnum.
Á síðustu árum sínum fékk hann loks að hverfa aftur til klausturlífsins, þar sem hann lést árið 1072. Heilagleiki hans og áhrif urðu fljótt viðurkennd, og hann var tekinn í tölu heilagra af kirkjunni. Árið 1828 var hann útnefndur kirkjufræðari af Leó páfa XII.
Pétur Damian er verndardýrlingur Kamaldúlareglunnar og er minnst 21. febrúar ár hvert. Hann er talinn fyrirmynd í trúfestu, auðmýkt og baráttu fyrir hreinleika kirkjunnar. Kenningar hans og skrif halda enn áfram að veita innblástur í dag. Ein fræg tilvitnun eftir hann er: "Ekki láta illt yfirbuga þig, heldur sigra illt með góðu."