Í morgunhúminu, áður en klukkur Páfagarðs vekja borgina eilífu, hefur páfinn þegar lokið við að biðja efri óttusöng — kannski einn síns liðs í herbergi sínu eða í lítilli kapellu ásamt örfáum þjónustumönnum kirkjunnar. Hann rís upp og gengur hægt og berfættur yfir steinlagða ganga. Ljósið fellur mjúkt á veggi þar sem andlit helgra manna og kvenna horfa hughreystandi til hans úr veggmálverkum og styttum — eins og þau biðji með honum. Morgunsólin stafar fyrstu geislum sínum yfir Péturstorgið, þar sem áður dundu kappreiðar og háreysti, en er nú friðsælt og opið til bænar og samveru við Guð. Páfinn andar djúpt, eins og í þakklátri íhugun. Í hjarta hans bergmálar enn sársaukafull áminningin sem hann veitti fyrirrennara sínum — að kirkjan er ekki ættargóss heldur líkami Krists, og að kardínáladómur er ekki afurð ættartengsla. Hann er ekki íburðarmikill valdsmaður, heldur munkur í hvítum kufli, einsetumaður með sál biskups, sem nú gengur með krossinn í fúsu hjarta. Þannig byrjar dagurinn hjá Píusi V. páfa — í þögn, í bæn, í von um að sannleikur Krists megi skína skærar en sól yfir þjóðir heimsins.
30 apríl 2025
Minning heilags Píusar V. páfa
29 apríl 2025
Hl. Katrín frá Síena, mey, kirkjufræðari og verndardýrlingur Evrópu
Ef við gætum brugðið okkur aftur í tímann og gengið um steinlagðar götur Síena á Ítalíu á fjórtándu öld, myndum við sjá iðandi mannlíf og finna angan baksturs og blóma á torgunum, jafnvel þótt borgarlífið hefði sinn jarðbundna veruleika. Í þessari miðaldaborg, þar sem þröng hús og háir turnar horfast í augu, lék lífið á öllum strengjum – þar var líflegur markaður, kirkjuklukkur glumdu, pílagrímar hvíldu lúin bein í skugga og börn léku sér í sólinni.
Mitt í þessum litríka veruleika gekk ung kona í einföldum klæðum, Caterina Benincasa síðar þekkt sem Katrín frá Síena með augnaráð fullt af eldmóði og hjarta sem logaði af kærleika, hún kraup á bæn í kyrrum kapellum, heimsótti sjúka á dimmum heimilum og talaði djarflega við höfðingja borgarinnar og hvatti þá til friðar og sátta.
28 apríl 2025
Hvíta rósin á gröf Frans páfa: Tákn vináttu og trausts
Eftir andlát Frans páfa þann 21. apríl 2025 hafa tugþúsundir safnast saman í Róm til að votta honum virðingu. Hann var jarðsettur í basilíkunni Santa Maria Maggiore, sem hann sótti reglulega til bæna fyrir og eftir ferðir sínar. Grafhýsi hans er einfalt: aðeins merkt nafninu Franciscus og skreytt með einni hvítri rós.
Tenging við heilaga Theresu frá Lisieux
Hvíta rósin er ekki aðeins skraut – hún ber djúpa merkingu.
Frans páfi hafði sérstakt samband við heilaga Theresu frá Lisieux, sem hann ákallaði um fyrirbæn þegar hann stóð frammi fyrir áskorunum. Hann bað hana oft um að senda sér rós sem merki um að hún hefði heyrt bænir hans.
27 apríl 2025
Re kardínáli í útför Frans páfa: Hann var hirðir fólksins
Í predikun sinni við útför Frans páfa minntist Giovanni Battista Re kardínáli, deildarforseti Kardínálaþingsins, á helstu stundir hins tólf ára áhrifaríka og spámannlega páfadóms, sem einkenndist af nánd við fólkið, sérstaklega hina minnstu og útundan settu, og djúpri ást hans á kirkjunni sem hann vildi opna fyrir alla.
Fjöldi fólks kvaddi Frans páfa
Yfir 250.000 manns úr öllum stéttum samfélagsins streymdu á Péturstorg og nærliggjandi svæði snemma á laugardagsmorgninum 26. apríl til að kveðja Frans páfa í útför hans. Um 150.000 aðrir fylgdust með þegar kistu hans var ekið um Rómaborg í hátíðlegri líkfylgd til Maríukirkjunnar miklu (Santa Maria Maggiore) þar sem honum var búin hinsta hvíla.
24 apríl 2025
Minningarmessa um Frans páfa í Dómkirkju Krists konungs
Úr minningarmessunni. Davíð biskup fyrir miðju altari, séra Jakob til vinstri, séra Patrick til hægri
Reykjavík – 24. apríl 2025
Minningarmessa til heiðurs hinum nýlátna Frans páfa, sem lést þann 21. apríl að morgni annars í páskum, var haldin í Dómkirkju Krists konungs í Landakoti þriðjudaginn 22. apríl kl. 18. Fjöldi trúaðra lagði leið sína í kirkjuna til að votta virðingu sína og minnast þessa þjóns Guðs sem helgaði líf sitt fátækum, friði og kærleika. Davíð Tencer Reykjavíkurbiskup leiddi messuna og predikaði. Í predikuninni minntist hann með hlýju og þakklæti þess tíma er íslenskir hópar pílagríma hittu páfann nú síðast í byrjun febrúar. Íslenski hópurinn var á meðal þeirra síðustu sem hittu páfann áður en hann var lagður inn á spítalann. Hann minnti á að Frans páfi endaði jafnan fundi sína á orðunum „Biðjið fyrir mér og ég mun biðja fyrir ykkur.“ Meðal þeirra sem sóttu messuna voru Kristrún Frostadóttir forsætisráðherra, Þorgerður Katrín Gunnarsdóttir utanríkisráðherra, Guðrún Karls Helgudóttir biskup Íslands, Halla Tómasdóttir forseti Íslands og Björn Skúlason eiginmaður hennar. Einnig voru viðstaddir messuna meðlimir Mölturiddara, Leikmannareglu Karmels og Leikmannafélags heilags Þorláks. Kór og tónlistarfólk dómkirkjunnar leiddi söng og lék á hljóðfæri undir stjórn organistans Marton Wirth.
Jarðneskar leifar Frans páfa fluttar í Péturskirkjuna
Páfagarður / Reykjavík, 24. apríl 2025 – Líkamleifar hins látna Frans páfa voru í gærmorgun fluttar frá Santa Marta-húsinu í Páfagarði og yfir í Péturskirkjuna, þar sem hann mun hvíla opinberlega fram að útför hans á laugardag. Trúaðir safnast nú saman, bæði í Róm til að vera viðstaddir útför páfa, og einnig víðs vegar um heiminn til að votta virðingu sína og minnast þessa þjóns Guðs sem leiddi Kaþólsku kirkjuna með hógværð og hlýju.
22 apríl 2025
Frans páfi: Dauðinn er ekki endalok alls, heldur nýtt upphaf
Eftirfarandi er íslensk þýðing á frétt sem birtist á vef Fréttaþjónustu Páfagarðs nú í morgun (22.4.2025):
Við birtum hér formála sem Frans páfi, heitinn, ritaði 7. febrúar fyrir bók á ítölsku eftir Angelo Scola kardínála, erkibiskup emeritus í Mílanó, með titlinum „Í bið eftir nýju upphafi. Hugleiðingar um ellina“. Bókin kemur út hjá bókaútgáfu Vatíkansins (LEV) og verður fáanleg í bókabúðum frá og með fimmtudeginum 24. apríl.
Eftir Frans páfa
Ég las þessar síður með djúpri hrifningu, síður sem spretta af hugsun og hjartahlýju Angelo Scola, kærs bróður í biskupsþjónustu, sem gegnt hefur viðkvæmum og ábyrgðarfullum hlutverkum í kirkjunni – meðal annars sem rektor Lateran-háskólans, síðar sem patríarki í Feneyjum og loks erkibiskup í Mílanó.
Fyrst af öllu vil ég lýsa djúpu þakklæti mínu fyrir þessa hugleiðingu sem sameinar persónulega reynslu og menningarlega næmni á hátt sem ég hef sjaldan kynnst. Reynslan varpar ljósi á menninguna; menningin gefur reynslunni dýpt. Í þessu gleðilega samspili blómstrar lífið og menningin í fegurð sinni.
21 apríl 2025
Annar í páskum: Hann er upprisinn – og við munum sjá hann
Mynd: Fra Angelico* – Upprisa Krists og konurnar við gröfina (um 1440, freska í San Marco-klaustri í Flórens.) Myndin sýnir hinn upprisna Krist mæta konunum við gröfina í ró og dýrð. Engill situr á grafarbrúninni og bendir út úr gröfinni – frá dauða til lífs. Þetta er ekki dramatísk sena heldur róleg hugleiðing um dýrð páskadags. Verkið er að finna í klefa í Dóminíkanaklaustrinu San Marco í Flórens. Þar má finna röð freska, málaðra beint á veggi munkaklefanna, þar sem hver og ein mynd þjónar sem íhugunarefni fyrir þann bróður sem þar dvaldi við bæn og lestur. Í hverjum klefa er aðeins ein mynd – einföld, kyrrlát og andlega hlaðin – oftast af atburði úr lífi Krists. Þær voru ekki ætlaðar sem skraut heldur sem hluti af dýpri trúarlegri vegferð.
Hann er upprisinn – og við munum sjá hann - Íhugun um Matt 28, 8–15. Annar í páskum
Tvær konur, skelfdar og glaðar í senn, hlaupa frá gröfinni. Þær hafa séð engil í leiftrandi birtu og fengið að heyra þau orð sem munu umbylta lífi þeirra. Það fyrsta sem við heyrum í guðspjallinu í dag er: „Og þær fóru í skyndi frá gröfinni, með ótta og mikilli gleði, og hlupu að flytja lærisveinum hans boðin.“ (Matt 28:8) Áður en þær ná að koma boðunum til skila, mætir Jesús þeim sjálfur: „Allt í einu kemur Jesús á móti þeim og segir: „Heilar þið!“ En þær komu, féllu fram fyrir honum og föðmuðu fætur hans.“ (Matt 28:9) Jesús styrkir konurnar með sínum orðum: „Þá segir Jesús við þær: ,Óttist ekki, farið og segið bræðrum mínum og systrum að halda til Galíleu. Þar munu þau sjá mig.´ “ (Matt 28:10)
20 apríl 2025
Páskadagur – Jóh 20,1–9 „Hann sá og trúði.“
19 apríl 2025
Helgihald föstudagsins langa í Páfagarði: „von Krists er akkeri fyrir sálina“
Gugerotti kardínáli stýrði hátíðlegri helgistund föstudagsins langa í Péturskirkjunni í Róm, fyrir hönd Frans páfa, sem er enn í bataferli. Í prédikun sinni lagði bróðir Roberto Pasolini, OFM Cap, predikari páfagarðs, áherslu á að „Kristur er akkeri vonar okkar“.
Ekki hefðbundin messa
Föstudagurinn langi er eini dagur ársins þar sem heilög messa er ekki haldin. Í staðinn fer fram hátíðleg helgistund sem skiptist í þrjá hluta:
1. Orðsþjónusta, sem nær hámarki í lestri eða söng Passíunnar samkvæmt Jóhannesi;
2. Tilbeiðsla krossins;
3. Meðtaka Altarissakramentisins, þar sem brauðið sem vígt var daginn áður er meðtekið af söfnuðinum.
18 apríl 2025
Föstudagurinn langi – „Haf þú í minni Jesum þann krossfesta“
Statio – Inngangsbæn
„Kom þú, sem hvílir sálina,
gestur sem gleður hjartað.
Kom og tak frá mér allt mitt eigið,
og fyll mig af öllu sem er þitt.
Kom, þú fæða sérhverrar hreinnar hugsunar,
uppspretta miskunnar,
uppistaða alls hreinleika.
Kom og brenndu burt allt í mér
sem hindrar mig frá því að vera þinn.“
(Heil. María Magdalena de’ Pazzi, Karmelnunna)
Guðspjall dagsins – Jóh 18,1–19,42
Á föstudeginum langa lesum við hina miklu píslarfrásögn heilags Jóhannesar guðspjallamanns. Hægt er að nálgast textann í heild sinni í Netbiblíunni: [https://biblian.is/biblian/johannesargudspjall-18-kafli/] og [https://biblian.is/biblian/johannesargudspjall-19-kafli/]
17 apríl 2025
„Hann reis upp frá borði“ - um fótþvottinn á Skírdag (Jh 13,1–15)
Jesús vissi að stund hans var komin, stundin að fara úr þessum heimi til Föðurins. Hann hafði elskað sína, sem hann átti í heiminum, og elskaði þá allt til enda (Jh 13,1). En áður en hann steig inn í eigin páska, áður en hann gekk inn í myrkrið, beygði hann sig niður og þvoði fætur vina sinna. Hann gerði sig að þjóni — og í þeirri auðmýkt opinberaði hann dýpstu mynd Guðs.
16 apríl 2025
Heilagur Benedikt Jósep Labre – betlarinn sem varð dýrlingur - minning 16. apríl
Sumir helgir menn og konur lifa lífi sem vekur undrun vegna hugrekkis, prédikunarkrafts eða afreka í þjónustu við kirkjuna. Aðrir vekja dýpri lotningu með því að lifa einföldu lífi í hlýðni við köllun Guðs. Í dag minnumst við heilags Benedikts Jóseps Labre, sem fæddist í Frakklandi árið 1748 og lést í Róm 16. apríl 1783 – þrjátíu og fimm ára að aldri, fátækur og óþekktur í augum heimsins, en vinur Krists.
15 apríl 2025
Heilagur Abbondio, biskup í Como - minning 15. apríl
14 apríl 2025
Kristinn Arabi verður rektor opinbers háskóla í Ísrael
13 apríl 2025
„Ég hef þráð að eta þessa páskamáltíð með ykkur áður en ég líð“
12 apríl 2025
Heilög Gemma Galgani – minning 11. apríl
Heilög Gemma Galgani (1878–1903) var ítölsk mey þekkt fyrir trú sína. Hún hugleiddi stöðugt líf og pínu Jesú Krists. Hún hefur verið kölluð „Dóttir Píslarinnar“ og er dýrmæt fyrirmynd þeirra sem þrá að lifa í trúfesti, bæn og kærleika í hversdagslegum aðstæðum. Líf hennar var mótað af sorg og veikindum, en líka af elsku, einlægni og dulrænni návist.
11 apríl 2025
Heilagur Stanislaus, biskup í Kraká og píslarvottur - minning 11. apríl
„Sannleikurinn hræðist ekki valdið, og réttlætið fellur ekki frammi fyrir ofbeldi.“
Heilagur Stanislás, verndardýrlingur Póllands og helsta helgimenni Krakár, var ekki aðeins biskup heldur hirðir sem leiddi sitt fólk í átt til ljóssins í heimi þar sem skuggarnir sóttu að. Líf hans og dauði bera vott um þá djörfung sem Guð gefur þeim sem treysta Honum meira en mönnum.
Hl. Stanislás fæddist um árið 1030 í Szczepanów, skammt frá Kraká. Hann var alinn upp af kristnum foreldrum sem hlúðu að trú hans og námfýsi. Hann stundaði nám í Gniezno og síðar í París, og varð að lokum prestur í Kraká. Þar vakti hann fljótt athygli fyrir næma dómgreind, hlýju og djúpa trú. Árið 1072 var hann vígður biskup í Kraká – sá fyrsti af pólskum uppruna til að gegna því embætti.
10 apríl 2025
Heilög Magdalena frá Canossa – minning 10. apríl
Heilög Magdalena frá Canossa (1774–1835) var ítölsk aðalskona sem gaf sig alla í þjónustu við Guð og náunga sinn. Hún er stofnandi samfélaganna Dætra og Sona kærleikans, sem enn í dag vinna meðal þeirra fátæku, sjúku og vanræktu í anda kristins kærleika.
09 apríl 2025
Dánardagur Jean-Baptist Theunissens erkibiskups (1905–1979)
08 apríl 2025
Aukið mansal í Afríku ýtir undir ólöglega fólksflutninga
„Mansal hefur aukist víða í Afríku, einkum meðal kvenna og barna,“ segir Francisco Júnior, blaðamaður frá Mósambík sem hefur vakið athygli á þessum alvarlega vanda. Slík orð minna á að kristin köllun felur í sér ábyrgð gagnvart þeim sem búa við fátækt og varnarleysi.
07 apríl 2025
Hl. Jóhannes Baptist de la Salle - minning 7. apríl
Heilagur Jóhannes Baptist de la Salle (1651–1719) var franskur prestur sem helgaði líf sitt því að mennta börn fátækra og styðja kristna kennara. Hann fæddist í Reims inn í efnaða fjölskyldu og virtist ætla að lifa tiltölulega venjulegu lífi innan kirkjunnar. En Guð kallaði hann til annars verks – að gera eitthvað nýtt og djarft; stofna trúarlegt samfélag karla sem ekki voru prestar en helguðu líf sitt kristinni menntun.
„Í þjáningunni leiðir Guð okkur til nýs lífs“ – Páfi í messu fyrir sjúka
Frans páfi var viðstaddur messu í Vatíkaninu þann 6. apríl 2025, en hann flutti ekki sjálfur hómilíuna heldur var hún lesin af Monsignore Filippo Ciampanelli fyrir hans hönd. Í hómilíunni var dregið fram mikilvægi þess að sjá Guð starfa í þjáningum og veikindum. Jesús, sem grætur með vinum sínum og kallar Lasarus aftur til lífsins, er tákn Guðs sem „gefst aldrei upp á okkur“. Boðskapurinn var að þjáningin sé ekki aðeins neikvætt ástand, heldur geti hún orðið grundvöllur nýs lífs, ef við leyfum kærleika Guðs að snerta okkur í veikleikanum. Hann sagði að í veikindum og líkamlegum vanmætti geti fólk fundið Jesú nær sér og lært að treysta honum betur.
06 apríl 2025
Guðspjall dagsins: „Sá yðar sem syndlaus er“
Sagan um konuna sem staðin var að hórdómi og færð fyrir Jesú (Jóh 7,53–8,11) hefur sérstaka stöðu í Biblíunni. Hún finnst aðeins í Jóhannesarguðspjalli, og jafnvel þar er hún ekki í öllum handritum. Sum forn handrit sleppa þessum kafla alveg, eða setja hann annars staðar, svo sem í Lúkasarguðspjall. Margir fræðimenn telja þó að sagan hafi verið sönn og borist munnlega meðal fyrstu kristinna manna, þar til hún fékk fastan sess í ritningunni. Hún ber með sér dýpt og mildi sem er í samræmi við það sem við vitum um Jesú og kenningu hans, og kirkjan hefur löngum litið á hana sem dæmi um miskunnsemi og réttlæti.
Í sögunni mætum við Jesú sem kennara í musterinu, umkringdan fólki sem þráir orð lífsins. Inn í þessa kyrru stund kennslu berst óvænt truflun. Farísear og fræðimenn draga með sér konu sem hefur verið staðin að hórdómi — og stilla henni upp, bersýnilega sem táknmynd skammar og dóms. En í raun eru þeir ekki að leita réttlætis — þeir eru að reyna að sakfella bæði konuna og Jesú.
04 apríl 2025
Heilagur Ísidór biskup og kirkjufræðari - minning 4. apríl
Undir lok fornaldar og á dögum þjóðflutninganna kom fram maður á Spáni sem síðar var kallaður „síðasti lærði maður fornaldar og fyrsti kennari miðalda“. Sá maður var heilagur Ísidór frá Sevilla, sem var uppi á árunum 560–636. Hann ólst upp á tímum mikilla umbrota, þegar Vestgotar höfðu numið land á Spáni og aríusarvilla vék fyrir kaþólskri kenningu. Ísidór varð lykilmaður í þeirri umbreytingu og ruddi braut fyrir menntun og einingu kirkjunnar.
02 apríl 2025
Hl. María frá Egyptalandi - minning 2. apríl
Heilög María frá Egyptalandi, einnig þekkt sem hl. María Egyptica, er ein af merkustu iðrandi syndurum kristinnar sögu. Hún fæddist í Alexandríu og yfirgaf heimili sitt tólf ára gömul og lifði lífi í lauslæti og vændi þar til hún var 29 ára og fór til Jerúsalem, en þar upplifði hún djúpa umbreytingu þegar innri rödd hindraði hana í að ganga inn í Basilíku hins heilaga kross.
Hl. Frans frá Paola - minning 2. apríl
Heilagur Frans frá Paola – einsetumaður og stofnandi Minims-reglunnar fæddist í Paola, í héraðinu Cosenza á Ítalíu, þann 27. mars 1416. Sem barn fékk hann alvarlega sýkingu í annað augað, og foreldrar hans hétu á heilagan Frans frá Assisi að hann myndi klæðast fransiskanakufli í heilt ár ef hann næði bata. Eftir bata, þegar hann var 15 ára, gekk hann í klaustrið í San Marco Argentano (Cosenza) til að uppfylla heit foreldra sinna. Þar sýndi hann strax djúpa tilhneigingu til bænar og mikla guðrækni, ásamt nokkrum yfirnáttúrulegum gjöfum. Að dvölinni lokinni fór hann í pílagrímsferð með foreldrum sínum til að leita að viðeigandi trúarreglu. Þau heimsóttu Assisi, Montecassino, Róm, Loreto og Monte Luco. Í Róm varð hann sleginn af auðæfum páfagarðs og sagði: „Drottinn okkar var ekki svona.“ Þetta var fyrsta merki um umbótavilja hans.
01 apríl 2025
Frans páfi viðurkennir hetjulegar dyggðir þjóna Guðs
Frans páfi hefur heimilað útgáfu á tilskipunum sem tengjast nokkrum helgunarmálum, þar á meðal málefni blessaðs Péturs To Rot frá Papúa Nýju-Gíneu og blessaðs Ignatius Choukrallah Maloyan erkibiskups.
Blessaður Pétur To Rot: Fyrsti dýrlingur Papúa Nýju-Gíneu
Pétur To Rot fæddist 5. mars 1912 og var alinn upp í kristinni trú. Hann var trúkennari og starfaði ötullega við það í samfélagi sínu. Á tímum seinni heimsstyrjaldarinnar, þegar japanska hernámsliðið bannaði kristna starfsemi og prestarnir voru fangelsaðir, hélt Pétur áfram að leiða bænir og veita sakramentin. Hann var staðfastur í vörn sinni fyrir helgi hjónabandsins og lagðist gegn fjölkvæni. Hann mótmælti því jafnvel þegar eldri bróðir hans tók sér aðra konu. Bróðir hans kærði hann til yfirvalda, og hann var dæmdur í tveggja mánaða fangelsi, þar sem eitrað var fyrir honum og hann lést í júlí 1945.
Hl. Aloisíus Gonzaga reglubróðir - minning 21. júní
Hl. Aloisíus Gonzaga - mynd: ChatGPT „Leitið fyrst ríkis Guðs og réttlætis hans.“ (Mt 6,33) Í dag minnumst við heilags Aloisíusar Gonzaga (1...