 |
| Heilög Kateri Tekakwitha. Mynd: ChatGPT |
Kateri Tekakwitha fæddist um árið 1656 í þorpinu Ossernenon, á svæði sem nú tilheyrir New York-ríki í Bandaríkjunum. Faðir hennar var höfðingi úr Mohawk-ættbálknum og móðir hennar kristin kona af ættbálki Algonquin-frumbyggjaþjóðarinnar. Þegar Kateri var aðeins fjögurra ára braust út bólusóttarfaraldur sem kostaði bæði foreldra hennar og yngri bróður lífið. Sjálf lifði hún af, en veikindin skildu eftir sig djúp ör í andliti hennar og skertu sjón hennar svo mikið að hún var alla ævi hálfblind. Nafnið Tekakwitha, sem hún fékk frá ættbálki sínum, merkir „sú sem rekst á hluti“ og lýsti því hvernig líf hennar var eftir veikindin.
Kateri dvaldi áfram með ættingjum sínum í heiðnu umhverfi þar sem kristni var litin hornauga, en þegar franskir trúboðar, einkum jesúítar, komu til sögunnar, kviknaði með henni djúp þrá eftir Guði og sakramenti kirkjunnar. Þrátt fyrir mikla andstöðu úr eigin fjölskyldu og samfélagi bað hún um að fá að skírast, og árið 1676, nítján ára að aldri, fékk hún nafnið Kateri eftir heilagri Katrínu frá Siena. Það reyndist henni dýrkeypt að ganga til liðs við kristna trú: ættingjar hennar hæddust að henni, útilokuðu hana frá máltíðum og sáu jafnvel til þess að hún ætti erfitt með að komast í kirkju. Hún neitaði að vinna á helgidögum, þar á meðal sunnudögum, sem varð til þess að hún fékk ekki að borða þá daga.
Á endanum lagði hún fótgangandi upp í langa ferð, rúmlega 300 kílómetra norður til Kahnawake, kristins þorps við St. Lawrence-fljót nálægt Montreal. Þar blómstraði andlegt líf hennar. Hún tók upp fastar daglegar bænir, lifði í hógværð, iðkaði sjálfsafneitun og bar umhyggju fyrir sjúkum og fátækum. Hún neitaði að giftast og helgaði sig frekar Guði með heiti um ævarandi hreinlífi, sem var djörf og óvenjuleg ákvörðun í hennar menningarheimi. Þrátt fyrir brothætta heilsu leitaði hún ætíð að nýjum leiðum til að lifa heilögu lífi.
Kateri lést 17. apríl árið 1680, aðeins 24 ára gömul. Samkvæmt frásögnum vitna sem voru hjá henni þegar hún dó, hurfu örin úr andliti hennar á dularfullan hátt og húð hennar varð slétt og björt. Minningin um þessa ungu Mohawk-konu, sem hafði sýnt slíka trúfesti og kærleika, lifði áfram í samfélaginu. Margir litu til hennar sem fyrirmyndar og biðluðu til hennar í bænum, og sögur bárust af fyrirbænakrafti hennar.
Jóhannes Páll II lýsti hana sæla árið 1980 og árið 2012 var hún tekin í dýrlingatölu af Benedikt XVI. Hún varð þar með fyrsta dýrlingurinn af frumbyggjaættum Norður-Ameríku og hefur síðan verið borin sérstaklega fyrir brjósti af frumbyggjum í Kanada og Bandaríkjunum. Hún er verndardýrlingur frumbyggja, náttúruverndar, þeirra sem búa við félagslega eða menningarlega útlegð og allra sem leitast við að lifa í sátt við sköpunina og Guðs vilja.
Minningardagur heilagrar Kateri er haldinn hátíðlegur 14. júlí. Líf hennar vitnar um það að trú, hreinleiki og fórnfýsi geta blómstrað jafnvel á jaðri samfélagsins, í mótstöðu og veikindum. Hún er vitnisburður um að heilagleiki er ekki bundinn við þjóðerni, menningu né stétt, heldur opnast sálu sem leggur allt í hendur Guðs. Í hennar nafni getum við beðið:
Heilaga Kateri Tekakwitha, þú sem lifðir í trú, hreinleika og kærleika í heimi sem ekki skildi þig, bið fyrir okkur að við megum einnig þekkja Jesú, elska hann af öllu hjarta og þjóna honum með trúfesti alla daga lífs okkar. Amen.