 |
| Hl. Albert frá Trapani. Mynd: ChatGPT |
Hl. Albert frá Trapani var fyrsti dýrlingurinn innan Karmelreglunnar eftir að hún flutti frá Landinu helga til Evrópu. Hann var álitinn undramaður og fyrirmyndarprestur og naut mikillar dýrkunar meðal alþýðu fólks. Heilagleiki hans birtist einkum í friðsælu viðmóti, heitri bæn og elsku til fátækra.
Frá Karmelfjalli til Evrópu
Karmelítareglan á sér uppruna meðal einsetumunka sem settust að á Karmelfjalli í Palestínu á fyrri hluta 13. aldar og helguðu líf sitt bæn, íhugun og sjálfsafneitun í anda Elía spámanns. Þeir fengu reglu sína staðfesta árið 1226. Um og eftir 1238 versnaði öryggisástandið verulega í Landinu helga, einkum eftir að mamelúkar, hernaðarelíta egypskra múslima, hófu að leggja undir sig kristin yfirráðasvæði. Einsetumennirnir á Karmelfjalli urðu að flýja og dreifðust um Evrópu.
Árið 1247 gaf Innocentius IV páfi út nýja útgáfu af reglunni, þar sem karmelítum var heimilað að breyta samfélagslífi sínu og laga sig að borgarumhverfi í anda svonefndra betlifræðara (mendikanta), líkt og fransiskana og dominíkana. Með því hófst nýtt skeið í sögu Karmelreglunnar, og innan skamms risu klaustur á Englandi, Frakklandi, Sikiley og víðar. Þrjár borgir urðu fljótt mikilvægar miðstöðvar reglunnar: Messína á Sikiley, Aylesford á Englandi og Marseille í Frakklandi.
Æviágrip
Albert fæddist í Trapani um árið 1240, nánast samtímis því sem karmelítar fluttu sig frá Karmelfjalli til Evrópu. Foreldrar hans voru guðhræddir og barnlausir lengi, en litu á fæðingu Alberts sem svar við bæn sinni til Maríu meyjar. Hann gekk ungur í Karmelregluna og var prestvígður í Palermo. Albert varð kunnur fyrir bænalíf sitt, fræðimennsku, hógværð og óbilandi kærleika til fátækra.
Trapani er strandborg á vesturenda Sikileyjar, á meðan Messína – þar sem Albert starfaði síðar – er staðsett á austurenda eyjarinnar, þar sem hún snýr að meginlandi Ítalíu. Vegalengdin milli borganna er um 300 km. Þessi staðfræðilega vídd undirstrikar áhrifasvæði Alberts: hann var bæði sonur Trapani og þjónn kirkjunnar í Messína, og hafði djúp áhrif á andlegt líf á öllu svæðinu.
Hann þjónaði í klaustri í Messína og var valinn yfirmaður (provincial) fyrir karmelítasamfélögin á Sikiley á árunum 1287–1296. Hann öðlaðist orðstír sem fyrirbænarmaður og andlegur leiðtogi og varð að tákni fyrir uppgang Karmelreglunnar í Evrópu.
Kraftaverkið í Messína
Eitt frægasta atvik ævi hans tengist hungursneyð sem geisaði í Messína árið 1301. Borgin var í umsátursherkví og matarbirgðir þrutu. Íbúarnir snéru sér til Alberts og báðu hann að biðja fyrir hjálp. Hann hélt hátíðlega messu og bað innilega um lausn. Stuttu síðar opnaðist höfnin, skip komu með vistir, og neyðinni linnti. Borgarbúar töldu Albert hafa miðlað krafti Guðs og lýstu hann síðar verndardýrling sinn. Árið 1623 var eitt borgarhliða Messínu nefnt Porta di Sant’Alberto honum til heiðurs.
Tilbeiðsla og minning
Albert andaðist um árið 1307 og var lýstur heilagur af Sixtusi IV páfa árið 1476. Helstu líkamsleifar hans, þar á meðal höfuðkúpa hans, eru varðveittar í karmelítakirkjunni í Trapani, í skrautlegri silfurkistu sem er miðja helgihalds á minningardegi hans, 7. ágúst. Í Chiesa del Carmine í Messína má einnig finna kapellu helgaða honum, þar sem hann er sýndur með kross, lilju og bók – tákn helgunar og visku. Hl. Albert er einnig dýrkaður víðar en á Sikiley og er helgur dómur hans varðveittur í klaustri karmelíta í Dublin á Írlandi.
Tilvitnun
Hl. Albert skildi ekki eftir sig nein rituð orð, en í anda karmelíta lifði hann eftir orðum Davíðssálms:
„Ég leitaði Drottins og hann svaraði mér, frelsaði mig frá öllu sem ég hræddist.“ (Sálmur 34,5)
Lærdómur
Í heilögum Albert frá Trapani sjáum við hvernig nýr andi Karmelreglunnar festir rætur í Evrópu: líf sem sameinar bæn og þjónustu, einlægni og fræðimennsku, einsetulíf og samfélagsábyrgð. Hann var kallaður „maður Maríu“ og varð dýrmætur fyrirbænarmaður í augum fólks. Með trú sinni og þjónustu var hann brú milli uppruna reglunnar á Karmelfjalli og framtíðar hennar í hjarta Evrópu.
Bæn
Guð, þú sem reistir heilagan Albert frá Trapani til að vera þér þóknanlegur þjónn í bæn og þjónustu náungans, veittu okkur að lifa með sama eldmóði og trúfesti, og fyrir bænir hans megum við finna styrk í raun og frið í hjarta. Fyrir Krist, Drottin vorn. Amen.