Postullegt vakningarbréf Dilexi te kallar kirkjuna til nýrrar samkenndar
Á minningardegi heilags Frans frá Assisí, 4. október 2025, gaf Leó páfi XIV út sitt fyrsta postullega vakningarbréf, sem ber titilinn Dilexi te – „Ég hef elskað þig“ (Opb 3,9).
Bréfið er í beinu framhaldi af bréfi Páfa Frans, Dilexit nos, um kærleika Hjarta Jesú, og byggir á drögum sem hinn látni páfi hafði undirbúið síðustu mánuði ævi sinnar. Leó páfi gerir bréfið að sínu, bætir við hugleiðingum um trú og fátækt og leggur áherslu á að kærleikur til Guðs og kærleikur til fátækra séu óaðskiljanleg.
Kærleikur Krists holdgerist í kærleika til fátækra
Í upphafi bréfsins minnir páfinn á að kærleikur Krists sé ekki aðeins tilfinning eða trúarleg hugmynd, heldur raunveruleg nærvera Guðs í þeim sem þjást. „Kærleikur til Drottins er eitt og hið sama og kærleikur til hinna fátæku,“ segir hann, „því í þeim talar Kristur áfram til okkar.“
Bréfið spannar fimm kafla og 121 númeraða málsgrein, og fjallar meðal annars um umhyggju fyrir sjúkum, andstöðu við þrælkun, vörn kvenna gegn kúgun og ofbeldi, menntun barna, samstöðu við flóttamenn og baráttu gegn nýjum og lúmskum formum fátæktar. Leó páfi fordæmir hugmyndafræði markaðarins sem réttlætir vaxandi ójöfnuð og segir að „einræði hagkerfis sem drepur“ ráði enn ríkjum í heiminum.
„Mannlega reisn verður að virða í dag, ekki á morgun,“ skrifar hann, og kallar á „breytingu hugarfars“ sem losi fólk úr blekkingu hamingjunnar sem byggist á veraldlegum þægindum.
Kirkjan í sporum heilagra
Leó páfi rekur langa sögu kirkjunnar í þjónustu fátækra: frá heilögum Lárentíusi sem lýsti fátækum sem „sjóðum kirkjunnar“, til heilags Frans og heilagrar Klöru sem vildu lifa í fátækt fyrir Krist.
Hann nefnir einnig heilagan Jóhannes Krýsóstómus sem minnti á að sá sem vanrækir hinn fátæka við dyr sínar geti ekki tilbeðið Krist á altari kirkjunnar, og heilagan Ágústínus sem sagði: „Sá sem segist elska Guð en hefur enga samúð með hinum þurfandi, lýgur.“
Bréfið minnir á að þessi hefð heldur áfram í samtímanum: í heilagri Móður Teresu, heilagri Dulce frá Brasilíu og ótal einstaklingum sem þjóna hinum jaðarsettu. „Þjónusta við fátæka er ekki verk sem unnið er ‘frá hæðum’,“ segir Leó páfi, „heldur fundur jafningja þar sem Kristur sjálfur birtist og er dýrkaður.“
Samfélagsleg ábyrgð og trúarleg djörfung
Leó páfi tengir bréfið við 150 ára sögu samfélagskenningar kirkjunnar, frá Rerum Novarum Leós XIII til Caritas in veritate Benedikts XVI og Fratelli tutti Páfa Frans.
Hann hvetur kristna menn til að láta rödd sína heyrast „þó hún virðist barnaleg eða einföld“, því óréttlæti verði aðeins upprætt með góðvild, breytingu hugsunarháttar og virkri samfélagsábyrgð.
Ölmusa sem snerting við hold Krists
Í lok bréfsins talar páfinn um ölmusu — gjörð sem hann segir sjaldan metna að verðleikum í nútímanum. „Ölmusa mun ekki leysa vandamál heimsfátæktar,“ segir hann, „en hún getur snert og mýkt hjörtu okkar. Það er alltaf betra að gera eitthvað en ekkert.“
Og hann minnir á orð heilags Jóhannesar Krýsóstómusar:
„Ölmusa er vængur bænarinnar. Ef þú gefur bænum þínum ekki vængi, mun hún varla fljúga.“
Bréfið Dilexi te var undirritað í Péturskirkju í Róm 4. október 2025, fyrsta árið páfadóms Leós XIV páfa.