04 janúar 2025

Hl. Angela frá Foligno og áhrif hennar á hl. Elísabetu af Þrenningunni

Hin heilaga Angela frá Foligno (1248–1309) var ítölsk þriðju reglu Fransiskani sem er þekkt fyrir djúpa andlega reynslu sína og skrif um einingu við Guð. Hún fæddist í Foligno á Ítalíu og lifði veraldlegu lífi þar til hún upplifði umbreytandi trúarlega reynslu sem leiddi hana til að ganga í þriðja reglufélag Fransiskana. Hennar er minnst 4. janúar ár hvert.

Heilög Elísabet af Þrenningunni (1880–1906), frönsk Karmelnunna, var djúpt snortin af Angelu. Elísabet, sem var þekkt fyrir djúpa íhugun sína á heilagri þrenningu, fann í verkum Angelu spegilmynd af eigin andlegri reynslu. Sérstaklega heillaðist hún af lýsingum Angelu á nánd við Krist á síðustu augnablikum lífsins.

Í bréfi til móður Magdalenu, vitnar Elísabet í orð Jesú til Angelu: "Það er ég sem kem og ég færi þér óþekkta gleði... Ég mun koma inn í djúp veru þinnar." Þessi orð, sem Angela heyrði á dánarbeði sínu, endurómuðu í hjarta Elísabetar, sem sjálf var að upplifa síðustu daga sína í veikindum. Þetta sýnir hvernig andleg reynsla Angelu veitti Elísabetu huggun og styrk á erfiðum tímum.

Áhrif Angelu á Elísabetu endurspegla hvernig andleg arfleifð getur ferðast yfir aldir og menningarheima, veitt innblástur og leiðsögn fyrir þá sem leita dýpri tengingar við Guð. Skrif Angelu, sem leggja áherslu á persónulega reynslu af Guði og umbreytandi mátt kærleikans, urðu Elísabetu leiðarljós á hennar eigin andlega ferðalagi.

Þannig má sjá hvernig heilög Angela frá Foligno, með djúpu andlegu innsæi sínu, hafði áhrif á og auðgaði trúarlíf heilagrar Elísabetar af Þrenningunni, sem sjálf varð fyrirmynd margra í leit sinni að einingu við Guð.

https://www.vaticannews.va/en/saints/01/04/st--angela-of-foligno--franciscan.html

https://spiritualdirection.com/2013/10/19/saint-angela-di-foligno-blessed-elisabeth-trinity

02 janúar 2025

Hinir heilögu Basilíus mikli og Gregoríus frá Nazianz


Hinir heilögu Basilíus mikli og Gregoríus frá Nazianz voru áhrifamiklir kirkjufræðarar á 4. öld sem mótuðu kristna guðfræði og líf kirkjunnar. Þeir voru vinir og samstarfsmenn sem lögðu grunn að mörgum þáttum kristinnar kenningar og kirkjusiðar.

Basilíus mikli

Basilíus, fæddur árið 329 í Kappadókíu (núverandi Tyrklandi), kom úr fjölskyldu heilagra. Eftir nám í Konstantínópel og Aþenu ákvað hann að helga líf sitt einlífi og stofnaði klaustur í Pontus. Hann samdi reglur fyrir einlífi sem urðu grunnur að munkareglu og sem lögðu áherslu á hugleiðslu og samfélagslega þjónustu.

Árið 370 var Basilíus vígður biskup í Kaesareu. Hann reyndist áhrifamikill leiðtogi og sýndi fordæmi með mannúðarverkefnum sínum. Þegar hungursneyð reið yfir gaf hann eigið fé til fátækra, skipulagði súpugjafir og lét sjálfur reisa þorp með kirkju, sjúkrahúsi og gestahúsi.

Basilíus barðist gegn Aríusarvillunni, sem dró í efa guðdóm Krists og olli miklum klofningi innan kirkjunnar. Hans óbilandi staðfesta varð mikilvæg í að styrkja trúverðugleika réttrar kenningar. Basilíus er verndardýrlingur munka, stjórnenda sjúkrahúsa, umbótasinna og Rússlands.

Gregoríus frá Nazianz

Gregoríus, einnig fæddur árið 329, var þekktur fyrir sína óviðjafnanlegu mælsku og ritstörf. Eftir nám í Aþenu snéri hann aftur til heimabæjar síns, þar sem hann var vígður prestur. Hann var kallaður „Guðfræðingurinn“ vegna áhrifamikilla predikana og skrifa sem vörðuðu þrenningarkenninguna og guðdóm Krists.

Árið 379 var Gregoríus kallaður til Konstantínópel til að leiða kirkjuna þar á erfiðum tíma. Hann dró að sér mikinn fjölda fólks með kraftmiklum prédikunum sínum, þar sem hann varði guðdóm Krists gegn Aríusarvillunni. Hann stóð fyrir hinum svokölluðu „guðfræðipredikunum,“ sem urðu grundvallartextar í þróun kristinnar kenningar.

Gregoríus mætti þó harðri andstöðu. Ákveðnir hópar innan kirkjunnar, sem studdu annaðhvort Aríusarvilluna eða höfðu persónulega hagsmuni, gerðu honum erfitt fyrir. Þrátt fyrir velgengni hans í að sameina samfélagið, ákvað Gregoríus að yfirgefa Konstantínópel árið 381 til að stuðla að einingu kirkjunnar. Hann eyddi síðustu árum sínum í einangrun, þar sem hann ritaði ljóð og bænaljóð og dýpkaði andlega reynslu sína.

Gregoríus er verndardýrlingur uppskeru og skálda og er minnst fyrir auðmýkt, guðfræði og kærleik til Guðs og manna.

Vinátta þeirra, þjónusta við Guð og barátta þeirra fyrir sannleika kristinnar trúar höfðu djúp áhrif á kirkjuna. Minningardagur þeirra er haldinn hátíðlegur 2. janúar ár hvert, og liturgískur litur dagsins er hvítur.

https://www.vaticannews.va/en/saints/01/02/sts--basil-the-great-and--gregory-nazianzus--bishops-and-doctors.html

https://www.franciscanmedia.org/saint-of-the-day/saint-gregory-nazianzen/

https://www.loyolapress.com/catholic-resources/saints/saints-stories-for-all-ages/saint-basil-the-great-and-saint-gregory-nazianzen/

https://mycatholic.life/saints/saints-of-the-liturgical-year/2-january-saints-basil-the-great-and-gregory-nazianzen-bishops-and-doctors-memorial/

01 janúar 2025

1. janúar, stórhátíð Heilagrar Guðsmóður

Stórhátíð heilagrar Maríu guðsmóður er haldin hátíðleg 1. janúar ár hvert, hinn áttunda dag jólatímabilsins. Þessi dagur er helgaður Maríu, móður Jesú Krists, og undirstrikar mikilvægi hennar í kristinni trú sem guðsmóður.

Á Efesusþinginu árið 431, var kenningin um guðlegt móðurhlutverk Maríu staðfest. Þetta var mikilvægt skref í að viðurkenna hlutverk hennar í hjálpræðissögunni. Í tilefni af 1500 ára afmæli þingsins árið 1931 stofnaði Píus XI páfi þennan sérstakan hátíðisdag til heiðurs Maríu guðsmóður, sem hafði þó verið haldinn hátíðlegur frá 7. öld.

Þessi dagur er einnig haldinn heilagur sem alþjóðlegur friðardagur, sem Páll VI páfi stofnaði árið 1968. Þannig sameinast á þessum degi virðing fyrir Maríu guðsmóður og ákall um frið í heiminum.

Í guðspjalli dagsins er sagt frá því þegar hirðarnir heimsóttu Jesúbarnið í jötunni og hvernig María geymdi orð fjárhirðanna í hjarta sínu og hugleiddi þau. Þetta undirstrikar djúpa trú hennar og hlutverk sem móðir frelsarans.

Lúkasarguðspjall leggur áherslu á þátt Maríu sem móður og lærisveins Guðs. Í Lk. 2:19 og 2:51 er María sögð „geyma öll þessi orð í hjarta sínu og hugleiða þau.“ Í Lk. 11:27–28 bendir Jesús á að heilagleiki Maríu kemur ekki einungis til vegna mannlegs móðurhlutverks hennar heldur fyrst og fremst vegna hins djúpa andlega skilnings hennar – með því að heyra Guðs orð og varðveita það. Heilagur andi gegnir lykilhlutverki í þessu sambandi, þar sem kveðja engilsins Gabríels („heyra“) og þungun hennar („varðveita“) marka upphaf hjálpræðisverksins. Líkt og sáttmálsörkin forðum varðveitir hún Orðið, frelsara heimsins í skauti sínu, og með leisögn Andans varðveitir hún á sama hátt orð Guðs í djúpi sálar sinnar og hugleiðir það. Staða hennar í Kristinni trú er því einstök, hún er bæði farvegur náðarinnar og fyrirmynd kristinna.

Stórhátíð heilagrar Maríu guðsmóður minnir okkur á mikilvægi þess að hefja nýtt ár með trú, von og kærleika, með Maríu sem fyrirmynd í trúarlegu lífi okkar. Hún hvetur okkur til að leita friðar og réttlætis í heiminum og að treysta á blessun Guðs í öllu sem við tökum okkur fyrir hendur.

Með ósk um gleðilegt nýtt ár og frið á jörðu /RGB.
https://www.vaticannews.va/en/liturgical-holidays/solemnity-of-mary--the-holy-mother-of-god.html

Hl. Angela frá Foligno og áhrif hennar á hl. Elísabetu af Þrenningunni

Hin heilaga Angela frá Foligno (1248–1309) var ítölsk þriðju reglu Fransiskani sem er þekkt fyrir djúpa andlega reynslu sína og skrif um ein...