 |
| „Hann á að vaxa en ég að minnka“ Jóh. 3,30 - mynd ChatGPT |
Í dag, 24. júní, fagnar kirkjan með hátíðlegum hætti fæðingu heilags Jóhannesar skírara – einstakrar hátíðar í kirkjuárinu, því hann er einn af þrem heilögum sem kirkjan minnist bæði við fæðingu og dauða. Hin tvö sem njóta þess heiðurs eru Drottinn Jesús sjálfur og María mey, móðir hans. Þetta eitt og sér undirstrikar mikilvægi Jóhannesar í hjálpræðissögunni: hann var brú milli Gamla og Nýja testamentisins, síðasti spámaðurinn og hinn fyrsti vottur Krists.
Undur við fæðingu
Lúkasarguðspjall segir frá fæðingu Jóhannesar með miklum hátíðleika: „Og nágrannar hennar og ættmenn heyrðu hversu mikla miskunn Drottinn hafði auðsýnt henni“ (Lk 1,58). Þeir undruðust þetta barn sem fæddist gamalli og ófrjórri konu. Þeir skynjuðu að eitthvað stórkostlegt var í vændum, þó þeir skildu ekki enn hvað. Þegar nafn barnsins var gefið – ekki nafn föður hans heldur nafnið Jóhannes sem engill Guðs hafði fyrirskipað – opnaðist munnur Sakaría og hann lofaði Guð. Ótti og lotning greip nágranna hans, því þeir skynjuðu að hönd Drottins væri yfir barninu.
Á undrun og gleði fólksins má sjá að með þessari fæðingu hefst nýr tími í veraldarsögunni. „Hvað mun verða úr þessum dreng?“ spurði fólk. Og vissulega var fæðing hans undanfari frelsis, fyrirgefningar og endurnýjunar – því hann átti eftir að vísa á hinn sanna Messías, Jesú Krist.
Nýtt upphaf í nafni miskunnar
Það var engin tilviljun að drengurinn skyldi ekki bera nafn föður síns, Sakaría – sem þýðir „Guð minnist“ – heldur nafnið Jóhannes, eða „Guð er miskunn“. Nafnið sjálft er vitnisburður: Guð hafði ekki gleymt þjóð sinni, heldur var að rita nýjan kafla í hjálpræðissögunni með komu frelsarans. Jóhannes var til þess kallaður að tilkynna þennan nýja tíma, þegar Drottinn kemur ekki aðeins til að dæma, heldur fyrst og fremst til að miskunna og bjarga.
Sakaría, sem hafði verið mállaus vegna vantrúar sinnar, fékk nú málið að nýju þegar hann gaf barni sínu það nafn sem Guð hafði útnefnt. Með þessari hlýðni varð hann hluti af hinu nýja sem Guð var að framkvæma: „Sjá, ég gjöri eitthvað nýtt!“ (Jes 43,19). Fæðing Jóhannesar varð tákn um að Guð getur skapað líf þar sem áður var ófrjósemi, nýtt tækifæri þar sem áður ríkti vonleysi.
Rödd í eyðimörkinni
Jóhannes var sendur til að undirbúa veginn fyrir Krist. Hann var ekki frelsarinn, heldur „röddin sem hrópar í eyðimörkinni“ (Jh 1,23). Hann kallaði fólk til iðrunar og boðaði skírn til fyrirgefningar synda. Hann þekkti sitt hlutverk og sagði sjálfur: „Hann á að vaxa, en ég að minnka“ (Jh 3,30). Í öllum sínum verkum, í erfiðu lífi í eyðimörkinni og í lokaathöfn sinni – skírn Jesú – lýsti hann sig þjón sem vísaði til þess sem koma skyldi.
Í móðurkviði Elísabetar varð hann fyrstur til að fagna komu Krists. Hann tók viðbragð af gleði við nærveru Maríu, sem bar frelsarann undir belti sínu. Allt frá upphafi var hann tengdur gleði þess nýja tíma sem Guð hafði fyrirheit um – og sem Kristur sjálfur fullkomnaði.
Jóhannes og við
Frans páfi sagði í hugvekju sinni á Jónsmessu árið 2018:
„Fæðing Jóhannesar skírara er umlukin gleði, undrun og þakklæti. Trúað fólk skynjar að eitthvað stórt hefur gerst, þótt það sé hulið og auðmjúkt. Spyrjum okkur: Finn ég undrun þegar ég sé verk Drottins? Er ég opin(n) fyrir huggun Heilags Anda eða loka ég mig af?“
Við erum kölluð til þess að bregðast eins við og nágrannar Jóhannesar forðum – með lotningu, undrun og opnu hjarta. Með fæðingu Jóhannesar byrjaði nýr tími. Hann kallar okkur enn í dag til að hreinsa braut hjartans og sjá fyrir sér þann sem kemur til að lækna og frelsa.
Bæn
Drottinn Guð, þú sem sendir heilagan Jóhannes skírara á undan Syni þínum til að undirbúa veginn fyrir Hann, gef oss að hlýða kallinu til iðrunar og fagnaðar. Hjálpaðu okkur að búa hjörtu okkar undir komu Krists, líkt og heilagur Jóhannes gerði með lífi sínu og boðun. Um það biðjum við fyrir Jesú Krist, Drottin vorn. Amen.
Byggt á:https://www.vaticannews.va/en/liturgical-holidays/solemnity-of-the-nativity-of-saint-john-the-baptist.html og https://ocarm.org/en/prayer/lectiodivina