 |
| Blessaður Jóhannes Soreth. Mynd: ChatGPT |
Blessaður Jóhannes Soreth var Frakki að ætt og uppruna, fæddur í Normandí um árið 1394 og starfaði stóran hluta fimmtándu aldar sem var tími mikilla hræringa í Evrópu: langvarandi styrjaldir, pólitísk sundrung og djúp kirkjuleg kreppa settu mark sitt á samfélög og einstaklinga. Hundrað ára stríðið milli Frakka og Englendinga skóp sundurlyndi og öryggisleysi, en innan kirkjunnar hafði nýlega gengið yfir tímabil klofnunar og mótstöðulaus spilling ógnaði trúverðugleika hennar. Í þessu andrúmslofti reis upp ungi Karmelítinn Jóhannes Soreth og kallaði reglu sína til iðrunar, dýpri bænarlífs og trúarlegs aga.
Æviágrip og köllun til endurnýjunar
Jóhannes gekk ungur í Karmelregluna í Rouen og nam síðar guðfræði í París þar sem hann hlaut doktorsgráðu. Hann var snemma þekktur fyrir dýpt íhuganarbænar sinnar og trúmennsku við anda reglunnar. Árið 1440 varð hann leiðtogi hinnar frönsku greinar Karmelreglunnar og árið 1451 var hann kjörinn aðalforstjóri allrar reglunnar (Prior General). Þá hófst víðtæk umbóta- og endurnýjunarstarfsemi sem átti eftir að móta reglu Karmelíta til margra alda.
Jóhannes ferðaðist milli klaustra í Evrópu, gaf út nýjar reglugerðir og hvatti til sálrænnar og siðferðilegrar endurreisnar innan reglulífsins. Hann lagði áherslu á fátækt, einlægni og kyrrláta bæn sem hjarta köllunar Karmelíta. Rit hans, Institution de la première règle des Carmes, varð áhrifaríkt í að miðla anda frumreglunnar í nýjum og flóknari aðstæðum samtíma hans.
Þriðja regla: köllun leikmanna til andlegs lífs
Þriðja regla er heiti sem kom upp á miðöldum þegar fólk sem ekki varði ævinni í klaustri vildi samt fylgja anda reglunnar. Munkar voru taldir til fyrstu reglu, nunnur til annarrar, og þeir leikmenn – karlar og konur – sem litu á regluna sem lífsmódel og vildu lifa samkvæmt henni innan heimilis og daglegra starfa, voru taldir til þeirrar þriðju. Þeir tóku ekki formleg klausturheit, en lögðu sig fram um að lifa í bæn, auðmýkt og einlægni samkvæmt anda reglunnar.
Jóhannes Soreth sá tækifærið sem fólst í þessari víkkun og studdi hana af heilum hug. Hann skildi að köllun til andlegs lífs var ekki bundin við klausturmúra heldur við opið hjarta. Þannig á hann stóran þátt í þeirri hefð sem lifir enn í dag, þar sem leikmenn geta tekið virkan þátt í reglubundnu andlegu lífi, meðal annars í leikmannareglu Karmels.
Andleg leiðsögn og arfleifð
Blessaður Jóhannes Soreth var ekki þekktur í augum samtímans fyrir tilþrifamikil stórvirki heldur fyrir kyrrláta, staðfasta og hljóða endurnýjun innan Karmel. Hann varð í raun innri leiðsögumaður reglunnar á nýrri öld – ekki ósvipað því sem heilög Jóhanna af Örk samtímamanneskja hans reyndi að verða þjóð sinni í pólitískri baráttu. Hann andaðist í borginni Angers í Frakklandi árið 1471, og árið 1866 var hann lýstur sæll af Píusi IX páfa.
Tilvitnun og lærdómur
„Þeir sem leita friðar Guðs í bæn og einveru, verða að láta líf sitt endurspegla þann frið í orði og verkum.“
Blessaður Jóhannes minnir okkur á að jafnvel á umbrotatímum, þegar allt virðist á reiki, er hægt að svara köllun Guðs með dýpt, festu og visku. Hann er hvöt til okkar, einkum þeim sem lifa sem leikmenn, að leita Guðs á miðri götu lífsins – og að endurnýjun hefst alltaf í hjartanu.
Bæn
Guð, sem gafst blessaða Jóhannesi Soreth náð til að leiða reglu sína í gegnum umbrot og efla trúmennsku við anda Karmels, veittu okkur þann sama eld. Hjálpaðu okkur að endurnýja líf okkar í daglegri bæn, kyrrð og þjónustu. Opnaðu okkur fyrir kölluninni að lifa í þínum friði, í heimilum okkar, fjölskyldum og störfum.
Fyrir Krist vorn Drottin. Amen.