31 júlí 2025

Hl. Ignatíus frá Loyola, prestur og reglustofnandi - minning 31. júlí

Hl. Ignatíus frá Loyola. Mynd: ChatGPT

Í dag, 31. júlí, minnist kirkjan heilags Ignatíusar frá Loyola, prests og stofnanda Jesúítareglunnar. Hann fæddist árið 1491 og lést í Róm árið 1556. Hann var maður umbreytingar: hermaður að eðlisfari, riddaralegur og metnaðarfullur að uppruna, en varð fyrir trúarlegum áhrifum af lestri helgisagna, íhugun þeirra og í pílagrímsferðum. Í gegnum eigin baráttu varð hann öðrum leiðbeinandi og stofnaði trúarreglu sem átti eftir að hafa djúpstæð áhrif á kirkjuna – ekki aðeins sem varnarsveit gegn kenningum 16. aldar, heldur sem nýtt sóknarafl með skýrri köllun: Ad majorem Dei gloriam – til meiri dýrðar Guðs.

29 júlí 2025

Ólafur helgi, píslarvottur og verndardýrlingur Noregs - minning 29. júlí

Ólafur helgi Noregskonungur. Mynd: ChatGPT

Ólafur helgi, Noregskonungur, píslarvottur og verndardýrlingur Noregs, er einn áhrifamesti konungur Norðurlanda á fyrstu öldum kristninnar. Hann fæddist um 995 og ólst upp í heiðnu samfélagi, en tók ungur þátt í víkingaferðum til Englands og Frakklands. Þar komst hann í snertingu við kristna trú og lét skírast í Rúðuborg (Rouen) í Normandí.

Árið 1015 sneri Ólafur aftur til Noregs og gerði tilkall til krúnunnar sem afkomandi Haraldar hárfagra. Hann nýtti sér þá valdatóm sem ríkti, lagði landið undir sig með samningum og vopnavaldi og lét krýna sig konung yfir öllum Noregi. Hann hóf þá skipulega kristniboðsstefnu, studdi presta og trúboða, lét reisa kirkjur og rífa niður hof heiðninnar. Samhliða trúarlegri endurnýjun beitti hann refsingum gegn þeim sem héldu í forna siði og varð fljótt umdeildur fyrir strangleika og einræðistilburði.

28 júlí 2025

Blessaður Jóhannes Soreth – endurnýjandi Karmelreglunnar á umbrotatímum minning 28. júlí

Blessaður Jóhannes Soreth. Mynd: ChatGPT

Blessaður Jóhannes Soreth var Frakki að ætt og uppruna, fæddur í Normandí um árið 1394 og starfaði stóran hluta fimmtándu aldar sem var tími mikilla hræringa í Evrópu: langvarandi styrjaldir, pólitísk sundrung og djúp kirkjuleg kreppa settu mark sitt á samfélög og einstaklinga. Hundrað ára stríðið milli Frakka og Englendinga skóp sundurlyndi og öryggisleysi, en innan kirkjunnar hafði nýlega gengið yfir tímabil klofnunar og mótstöðulaus spilling ógnaði trúverðugleika hennar. Í þessu andrúmslofti reis upp ungi Karmelítinn Jóhannes Soreth og kallaði reglu sína til iðrunar, dýpri bænarlífs og trúarlegs aga.

26 júlí 2025

Minning heilags Jóakims og heilagrar Önnu, foreldra Maríu meyjar 26. júlí

Hl. Jóakim og hl. Anna foreldrar hl. Maríu meyjar. Mynd: ChatGPT

Heilagur Jóakim og heilög Anna eru í trúarhefð kirkjunnar foreldrar Maríu meyjar, móður Jesú Krists. Þótt þau séu ekki nefnd í ritum Nýja testamentisins hefur kristin kirkja allt frá fyrstu öldum varðveitt minningu þeirra, og litið á þau sem fyrirmyndarhjón sem ólu dóttur sína upp í trú, hlýðni og hógværð. Samkvæmt elstu heimildum voru þau guðrækin og barnlaus lengi, þar til Guð heyrði bænir þeirra og veitti þeim Maríu, sem þau helguðu Guði frá vöggu.

24 júlí 2025

Minning blessaðra Maríu Pilar og Maríu Ángeles, meyja og píslarvotta Karmelreglunnar 24. júlí

Bl. María Pílar og bl. María Ángeles meyjar og píslarvottar. Mynd: ChatGPT

Í dag minnumst við tveggja ungra kvenna sem vörðu lífi sínu í heilögu samfélagi við Krist og létu lífið fyrir trú sína í einum ofbeldisfyllsta kafla nútímasögu Evrópu — í byrjun spænsku borgarastyrjaldarinnar árið 1936. Blessuð María Pilar af heilagri Fransisku og María Ángeles af heilagri Jóhönnu af Örk voru báðar nunnur í skóla- og bænareglu Karmelsystra í Guadalajara á Spáni. Þriðja systirin, María Teresa, var einnig drepin sama dag og er minnst með þeim tveimur. Þær voru teknar úr klaustrinu, misþyrmt og síðan skotnar til bana.

23 júlí 2025

Heilög Birgitta af Svíþjóð, reglustofnandi og verndardýrlingur Evrópu - 23. júlí

Heilög Birgitta, verndardýrlingur Evrópu. Mynd: ChatGPT

Heilög Birgitta af Svíþjóð (1303–1373) reglustofnandi og verndardýrlingur Evrópu er einstök persóna í sögu kirkjunnar og í norrænni trúarmenningu. Hún sameinaði í einni manneskju hlutverk ekkju, móður, reglustofnanda, spámannlegrar raddar og trúarlegs leiðtoga á alþjóðavettvangi. Hún var djúphyggjukona, sem lifði í nánu sambandi við Krist og mótaði líf sitt af opinberunum, bænalífi og samúð með þeim sem áttu um sárt að binda. Með lífi sínu og ritum varð hún brú milli norðurs og suðurs – tákn um að heilagleiki á Norðurlöndum væri ekki minna virðingarverður en sá sem spratt úr klaustrum Ítalíu og Frakklands.

22 júlí 2025

Hátíð heilagrar Maríu Magdalenu - 22. júlí

Hl. María Magdalena hittir Jesú upprisinn. Mynd: ChatGPT

Á þessum degi minnumst við heilagrar Maríu Magdalenu, sem kirkjan heiðrar með sérstakri hátíð sem postula postulanna. Hún var fyrsta manneskjan sem varð vitni að upprisu Krists og fékk það hlutverk að boða postulunum gleðitíðindin. Guðspjall dagsins úr Jóhannesarguðspjalli (Jh. 20, 1-2 og 11-18) lýsir náið þessum merka atburði og þeirri umbreytingu sem á sér stað í hjarta manneskju sem elskar og leitar — og finnur.

21 júlí 2025

Hl. Lárentíus frá Brindisí, prestur og kirkjufræðari - minning 21. júlí

Hl. Lárentíus frá Brindisí prestur og kirkjufræðari. Mynd: ChatGPT

Á ögurstundu í sögu Evrópu kom fram lágvaxinn munkur, með kross í hendi og orð Guðs á vörum, og leiddi her gegn Tyrkjum – ekki með vopnum heldur með eldmóði trúarinnar. Þetta var Lárentíus frá Brindisí, kapúsíni, trúarlegur lærifaðir, málvísindamaður og diplómat kirkjunnar, sem sameinaði í einum manni hugrekki herforingja, visku læriföður og auðmýkt friðelskandi prests. Í honum birtist sú tegund helgi sem nær djúpt til hjarta mannsins og vítt yfir hagi þjóðanna.

19 júlí 2025

Stórhátíð hl. Þorláks verndardýrlings Íslendinga - 20. júlí

Hl. Þorlákur þvær fætur þurfamanns. Mynd: ChatGPT

Hinn 20. júlí árið 1198 voru bein Þorláks biskups Þórhallssonar tekin úr jörðu og skrínlögð með viðhöfn í Skálholti. Þessi dagur, sem kallaður er Þorláksmessa á sumri, varð hluti af kirkjuárinu á Íslandi og endurspeglar hversu djúp spor heilagleiki hans markaði í vitund þjóðarinnar – löngu áður en Páfagarður staðfesti helgi hans formlega.

Skólanám stundaði hann fyrst hjá Eyjólfi Sæmundssyni í Odda. Hann gekk í munkareglu hl. Ágústínusar og tók sínar fyrstu vígslur ungur að árum. Síðar nam hann í París og einnig í Lincoln á Englandi og varði útivist hans í sex ár. Heimkominn dvaldi hann tvö ár með frændum sínum en varð þá príor í Kirkjubæ önnur sex ár og eftir það ábóti í Þykkvabæ í Álftaveri í sjö ár, er hann var valinn til biskups í Skálholti og gengdi því embætti a.m.k. í fimmtán ár.

17 júlí 2025

Minning blessaðrar Teresu af heilögum Ágústínusi og félaga hennar, karmelsystra og píslarvotta 17. júlí

Blessuð Teresa af hl. Ágústínusi og félagar. Mynd: ChatGPT

Þögn liggur yfir Place du Trône-Renversé í París þennan morgun 17. júlí árið 1794. Sextán konur ganga í einfaldri röð, klæddar í reglubúning Karmelsystra — hvíta slæðu og brúnan kyrtill. Þær eru dæmdar til dauða, ekki fyrir brot sem unnin voru, heldur fyrir það sem þær eru: konur í reglulífi, í bæn, hafa gefið fátæktarloforð. Þær eru kallaðar óvinir lýðveldisins, en í raun eru þær fórnarlömb sögunnar: saklausar, kyrrar og sterkar í trúnni. Fallöxin — bíður þeirra. En það sem ber mest á í augum áhorfenda er róin. Þær syngja. Ein af þeim, systir Teresa af heilögum Ágústínusi, forstöðukonan, gengur fremst og leiðir þær í sálmasöng alla leið að fallöxinni. Hver og ein endurnýjar reglulofoforð sín á andartaki dauðans. Svo fellur öxin.

16 júlí 2025

Heilög María mey frá Karmelfjalli – verndardýrlingur Karmelreglunnar 16. júlí

Heilög María mey frá Karmelfjalli. Mynd: ChatGPT

Hátíð Maríu meyjar frá Karmelfjalli er aðalhátíð Karmelreglunnar og sterk áminning um að við eigum móður og verndara í himninum sem leiðir okkur til Krists. Á 4. öld myndaðist víðtæk einsetumenning í Egyptalandi, Sýrlandi og Palestínu þar sem kristnir einsetumenn leituðu út í eyðimerkur í líkingu við Elía spámann og Jóhannes skírara. Þessir hópar lásu ritninguna, sungu sálma og helguðu sig bænalífi og íhugun. María var á þessum tíma orðin mikilvægt trúartákn í austrænni kristni, og sumir fræðimenn telja að helgun hennar sem móður og fyrirmyndar einsetumanna hafi komið fram þar snemma.

Þegar hópur einsetumanna safnaðist saman á Karmelfjalli á 12. öld (eftir að krossfarar höfðu opnað leiðir vestanmanna til Palestínu), tileinkuðu þeir kapellu sína Maríu mey, sem þeir kölluðu „Domina loci“ – „Frú þessa staðar“. Það er frá og með 13. öld sem nafnið „María frá Karmelfjalli“ eða „Frú Karmels“ verður skilgreint heiti með sérstökum helgisiðum.

Fr. Kieran Kavanaugh OCD bendir í verkum sínum á að Karmelreglan hafi frá upphafi litið á Maríu sem móður og fyrirmynd reglulífsins, en að það hafi ekki verið sérstök „hátíð“ tileinkuð henni fyrr en eftir samþættingu reglunnar í Evrópu. Regla hl. Albertusar fyrir einsetumennina á Karmelfjalli frá um 1206-1214 nefnir ekki Maríu sérstaklega, en hún var þegar orðin verndari samfélagsins sem fékk þá reglu. Í litúrgískum handritum frá 14. öld kemur fram sérstök „Festum Beatae Mariae de Monte Carmelo“ og varð sú hátíð víðtekin eftir samþykki páfa í kringum 1726.

Blessaður Símon Stock, enskur einsetumaður og síðar forstöðumaður Karmelreglunnar, varði löngu lífi sínu til að styrkja regluna sem á þessum tíma stóð frammi fyrir miklum áskorunum eftir að hún flutti frá Mið-Austurlöndum til Evrópu. Samkvæmt helgisögn birtist honum María mey um 1251 og færði honum brúna axlaklæðið (skapúlarið) með loforði um vernd sína. Skapúlarið varð síðan ytra tákn trúar, helgunar og trausts – og er notað enn þann dag í dag af Karmelreglufólki og trúfastri alþýðu víða um heim.

Sú sérstaka tenging Karmelreglunnar við Maríu byggist ekki aðeins á guðrækni og hefð heldur djúpri andlegri arfleifð. Karmelreglan ástundaði frá upphafi íhugun, ritningarlestur og kyrrð. María mey er fyrirmynd alls sem reglan leitast við: innri einbeiting, hugleiðsla og að bera Krist í hjarta sínu. Hún er tákn Guðs nálægðar í hljóðu hjarta, líkt og skýstólpinn sem leiddi Ísraelsmenn í eyðimörkinni.

Karmelreglan þróaðist síðar í tvo meginstrauma: upprunalegu regluna og hina „berfættu“ grein hennar sem varð síðan að því sem við þekkjum sem berfættu Karmelregluna með Teresu frá Avílu og Jóhann af Krossi sem upphafsmanneskjur. Leikmenn Karmels (OCDS) hafa átt sinn sess með því að ástunda helgun og íhugun í daglegu lífi, undir verndarvæng heilagrar Maríu meyjar.

Þeir sem bera skapúlarið með trú og skilyrðislausu trausti vita að þeir tilheyra fjölskyldu sem María verndar og leiðir. Hún kennir okkur að geyma orð Guðs í hjarta okkar og að fylgja Krists leið, jafnvel í myrkri.

Bæn til heilagrar Maríu meyjar frá Karmelfjalli

Ó heilaga María, móðir Guðs og verndardýrlingur Karmels, 
drottnng himnanna og friðar ljós.
Þú sem leiddir hl. Símon Stock með mildri miskunn þinni
og gafst honum skapúlar þitt,
ver með okkur í öllum þrautum og hættum.
Kenndu okkur að hlusta á Son þinn í kyrrð hjartans
og bera hann með elsku í heimi sem þarfnast ljóss.
Verndaðu fjölskyldu þína hér á jörðu
og leið okkur á veg fullkomins kærleika
til Krists Drottins vors,
sem lifir og ríkir um aldir alda. Amen.

15 júlí 2025

Heilagur Bónaventúra, biskup og kirkjufræðari - minning 15. júlí

Hl. Bónaventúra, biskup og kirkjufræðari. Mynd: ChatGPT

15. júlí er minningardagur heilags Bónaventúra (um 1217–1274), sem kirkjan heiðrar sem biskup, fræðara og andlegan leiðtoga fransiskana. Hann fæddist í bænum Bagnoregio á Ítalíu og fékk nafnið Giovanni di Fidanza. Að sögn heilags Tómasar frá Celano fékk hann mikla heilsubót í æsku vegna fyrirbænar heilags Frans frá Assísí, og átti það eftir að marka líf hans.

Bónaventúra gekk ungur í fransiskanaregluna og sýndi fljótt mikla námshæfileika og næmni fyrir guðlegum sannleika. Hann stundaði nám í París, þar sem hann varð jafnframt kennari og vinur heilags Tómasar frá Akvínó. Þeir tveir voru síðar samtímis útnefndir kirkjufræðarar (Doctor Ecclesiae) árið 1588 af Sixtusi páfa V.

14 júlí 2025

Heilög Kateri Tekakwitha – minning 14. júlí

Heilög Kateri Tekakwitha. Mynd: ChatGPT

Kateri Tekakwitha fæddist um árið 1656 í þorpinu Ossernenon, á svæði sem nú tilheyrir New York-ríki í Bandaríkjunum. Faðir hennar var höfðingi úr Mohawk-ættbálknum og móðir hennar kristin kona af ættbálki Algonquin-frumbyggjaþjóðarinnar. Þegar Kateri var aðeins fjögurra ára braust út bólusóttarfaraldur sem kostaði bæði foreldra hennar og yngri bróður lífið. Sjálf lifði hún af, en veikindin skildu eftir sig djúp ör í andliti hennar og skertu sjón hennar svo mikið að hún var alla ævi hálfblind. Nafnið Tekakwitha, sem hún fékk frá ættbálki sínum, merkir „sú sem rekst á hluti“ og lýsti því hvernig líf hennar var eftir veikindin.

12 júlí 2025

Minning heilagra hjóna Lúðvíks og Silju Martin - 12. júlí

Hin heilögu Lúðvík og Silja Martin. Mynd: ChatGPT

12. júlí er minningardagur hinna heilögu hjóna, Louis Martin og Zélie Martin (fædd Guérin), foreldra heilagrar Thérèse frá Lisieux. Þau voru fyrstu hjónin sem tekin voru í tölu heilagra saman – og minningardagur þeirra er ekki valinn af tilviljun: það er brúðkaupsdagur þeirra árið 1858.

Louis og Zélie voru bæði afar einbeitt í leit sinni að Guði. Louis hafði áður hugleitt munklíf og Zélie vildi ganga í reglu nunna, en hvorugt þeirra fékk inngöngu. Þau hittust, eins og Zélie skrifaði, „við brú milli hjartna“ og fundu hvort í öðru köllun til að líta á hjúskapinn sem vegferð heilagleika. 

11 júlí 2025

Hátíð hl. Benedikts, ábóta og verndardýrlings Evrópu - 11. júlí

Hl. Benedikt aðalverndardýrlingur Evrópu. Mynd: ChatGPT

11. júlí er minningardagur heilags Benedikts, ábóta og verndardýrlings Evrópu. Hann var ekki aðeins leiðtogi í trúarlegu lífi heldur einnig einn mikilvægasti frumkvöðull að nýrri menningu í Evrópu eftir fall Vestrómverska heimsveldisins.

Heilagur Benedikt fæddist um árið 480 í fjallaþorpinu Nursíu á Ítalíu, á sama tíma og Evrópa stóð frammi fyrir miklum óvissu- og umbreytingatímum. Í stað þess að örvænta yfir hnignun heimsveldisins og spilltum siðum ungmenna í Róm, sneri hann sér að lífi í bæn og einveru, og lagði þannig grunn að reglu og samfélagsformi sem hafði djúpstæð áhrif á menningu, trúarlíf og manngæsku í álfunni.

10 júlí 2025

Heilagur Knútur – konungur og píslarvottur, verndardýrlingur Danmerkur 10. júlí

Hl. Knútur konungur og píslarvottur. Verndardýrlingur Danmerkur. Mynd: ChatGPT

Heilagur Knútur (†1086), einnig nefndur Knútur hinn helgi, var konungur Dana og fyrsti píslarvottur þjóðarinnar. Hann fæddist um miðja 11. öld, líklega árið 1042, sonur Sveins Úlfssonar Danakonungs. Danmörk á þessum tíma var öflug norræn ríkisheild með rótgróna konungsætt og víðtækt áhrifasvæði. Undanfarin árhundruð höfðu Danir komið sér upp konungsríki sem í krafti siglinga, herferða og verslunar var meðal áhrifamestu ríkja í Norður Evrópu og við Eystrasalt.

Á tímum Knúts náði danska konungsríkið yfir Jótland, Sjáland, Fjón, Skán og fleiri héruð sem síðar urðu hluti Svíþjóðar. Danir höfðu einnig haft áhrif á Bretlandseyjar, einkum í gegnum Knút mikla (d. 1035), og héldu uppi mikilli umferð um Eystrasalt. Þeir áttu í samskiptum – bæði viðskiptalegum og hernaðarlegum – við þjóðirnar sem þar bjuggu: Eista, Kúra, Samogíta og Litháa.

09 júlí 2025

Minning heilags Ágústínusar Zhao Rong og félaga píslarvotta – 9. júlí

Hl. Ágústínus Zhao Rong og félagar. Mynd. ChatGPT

Kristin trú á sér langa, en ekki ávallt auðvelda, sögu í Kína. Frá fyrstu tengslum við Sýrland á 6. öld, til Jesúíta á 16. öld og áfram til nýlendutímans, hefur fagnaðarerindið hitt fyrir djúpa menningu og andlegan þroska – en líka tortryggni gagnvart því sem kemur að utan. Í dag minnist kirkjan 120 píslarvotta sem létu lífið í Kína á tímabilinu 1648 til 1930. Meðal þeirra eru 87 innfæddir kínverskir kristnir og 33 erlendir trúboðar, sem voru teknir í tölu heilagra af Jóhannesi Páli páfa II árið 2000 fyrir vitnisburð sinn um lifandi trú og djúpa sjálfsafneitun.

08 júlí 2025

Seljumannamessa, minning hl. Sunnivu og félaga píslarvotta 8. júlí

Rústir Benediktínaklaustursins á eyjunni Selju. Mynd: ChatGPT

8. júlí er Seljumannamessa, minningardagur heilagrar Sunnívu og félaga hennar – írsks flóttafólks sem á 10. öld fann skjól á eyjunni Selju við vesturströnd Noregs. Hátíðin lifir í íslenskri og norskri trúarhefð. Saga hennar byggir á helgisögn sem varðveitt er í Flateyjarbók, þar sem sérstakur þáttur, Albani þáttr ok Sunnifu, segir frá þessum píslarvottum og undrum sem áttu sér stað eftir dauða þeirra.

Frásögnin af heilagri Sunnívu og félögum hennar
Sagan greinir frá hinni guðhræddu Sunnívu, írskri prinsessu, sem hafnaði því að giftast heiðnum konungi. Hún flúði ásamt bróður sínum Albanusi og fylgdarliði yfir hafið – í trú á að Guð leiddi þau. Þau lentu á eyjunni Selju, þar sem þau tóku sér bólfestu í hellum og lifðu einföldu lífi í bæn og auðmýkt. Fólkið í nágrenninu ásakaði þau síðar um sauðaþjófnað og kvaddi til heiðna jarlinn Hákon Sigurðsson. Við komu liðssafnaðar hans flúðu Seljumenn inn í hellana og báðu Guð að vernda sig frá ofbeldi. Þá hrundu klettarnir yfir op hellanna og byrgðu þá inni. Þau dóu í hellinum – ekki af hendi jarlsins, heldur með því að fela sig Guði – og urðu þar með píslarvottar.

07 júlí 2025

Heilagur Villebaldus

Hl. Villebaldus. Mynd: ChatGPT

Í gömlum íslenskum almanökum mátti áður fyrr finna nafnið  Villebaldus standa 7. júlí. Nafnið á rætur að rekja til dýrlingahefðar kirkjunnar. Villebaldus er latnesk-íslenskt nafn á engilsaxneskum biskupi og trúboða sem var uppi á 8. öld og gegndi biskupsstarfi í Eichstätt í Bæjaralandi.

Hvers vegna var hann nefndur í íslenska almanakinu? Líklega ber það vitni eldri evrópskra áhrifa, sérstaklega frá eldri almanökum í Danmörku og Þýskalandi. Þessi almanök töldu upp kirkjuhátíðir og minningardaga dýrlinga úr gömlu kirkjunni, sem gjarnan héldu nafni sínu þrátt fyrir siðaskiptin – sérstaklega þeir sem tengdust kirkjusögunni á norðlægum slóðum. Villebaldus, sem þjónaði sem trúboði í Þýskalandi og var frændi heilags Bonifatiusar, naut líklega slíkrar viðurkenningar.

03 júlí 2025

Hátíð hl. Tómasar postula - 3. júlí

„Drottinn minn og Guð minn!“ Mynd: ChatGPT

Hinn 3. júlí minnist kirkjan heilags Tómasar postula. Hann er stundum kallaður „efasemdar-Tómas“, en saga hans og arfleifð sýnir dýpri mynd. Samkvæmt gömlum kristnum heimildum fór Tómas austur á bóginn eftir upprisu Krists og endaði að líkindum líf sitt sem píslarvottur á Indlandi. Í Suður-Indlandi, einkum í ríkjunum Kerala og Tamil Nadu, eru kristin samfélög sem rekja trú sína aftur til Tómasar. Þessar „Tómasarkristnu“ kirkjur, eins og Syro-Malabar kirkjan, hafa varðveitt forna helgisiði og kristna arfleifð sem er í fullri einingu við Rómversk-kaþólsku kirkjuna.

Þó saga kirkjunnar á Indlandi sé flókin og greinar hennar margar, bera allar vott um djúp áhrif heilags Tómasar. Þar má sjá að efasemdir hans í upphafi urðu að djúpri trú, og trú hans varð að kraftmiklu boðunarstarfi.

02 júlí 2025

Þingmaríumessa – forna hátíðin sem lifði í almanakinu

Þingmaríumessa. Mynd: ChatGPT

Þingmaríumessa eða Þingmáríumessa var lengi skráð 2. júlí í almanaki Háskóla Íslands. Þeir sem komnir eru yfir miðjan aldur muna líklega enn eftir nafni dagsins, þar sem það var tilgreint ásamt öðrum gömlum kirkjulegum hátíðum. Þótt messuhald á þessum degi hefði fallið niður fyrir löngu, lifði nafnið áfram sem minning um forna Maríuhátíð, sem hafði bæði trúarlega og menningarlega merkingu í íslenskri sögu.

Dagurinn var helgaður Vitjun Maríu meyjar, þegar hún heimsótti frænku sína Elísabetu og bar með sér Krist í móðurlífi sínu. Í guðspjalli Lúkasar, Lk. 1,39-56 segir að barn Elísabetu – sem síðar varð Jóhannes skírari – hafi tekið viðbragð í móðurkviði hennar. Hún fylltist Heilögum Anda og mælti fram blessunarorðin: 'Blessuð sért þú meðal kvenna og blessaður ávöxtur lífs þíns'  og María söng lofsögninn Magnificat, sem kirkjan hefur tekið upp sem kvöldbæn allt til þessa dags.

Uppnumning Maríu meyjar til himna – 15. ágúst

Uppnumning Maríu meyjar til himna Hátíð uppnumningar hinnar heilögu Maríu meyjar til himna var þegar haldin hátíðleg 15. ágúst á 5. öld. Í a...